Wat je beter zou kunnen, heb je vaak met de paplepel ingegoten gekregen. Denk aan de bijlessen vroeger op school: die gingen altijd over je mindere vakken. Wat veel mensen zich echter niet realiseren, is dat de dingen waar ze minder goed in zijn, veel zeggen over hun kernkwaliteiten. Sterker nog, je kernkwaliteiten hangen nauw samen met je valkuilen, je uitdagingen én je allergieën. Wil je meer halen uit je persoonlijke kracht, dan is het zinvol deze samenhang te onderzoeken en jezelf echt te leren kennen.
Kernkwaliteiten, het woord zegt het al, behoren letterlijk tot de kern van wie jij bent. Zulke kwaliteiten geven dus uitdrukking aan je wezen, je innerlijke ‘ik’. Daarbij moet je niet zozeer denken aan eigenschappen of vaardigheden, maar eerder aan mogelijkheden waarop jij je doen en laten kunt afstemmen. Bijvoorbeeld doorzettingsvermogen, nauwkeurigheid, hulpvaardigheid, daadkracht en verbeeldingskracht. Zulke kernkwaliteiten kleuren je persoonlijkheid. Ze maken je bijzonder, zowel in je werk als privé.
Dat je kernkwaliteiten jou bijzonder maken, zien anderen vaak heel goed, maar zelf heb je dat vaak niet eens door. Want juist als iets je heel gemakkelijk af gaat, ben je geneigd te denken: kom op zeg, dat kan toch iedereen? Nou, nee dus. Jíj kunt het.
Hoewel je je kernkwaliteiten soms, bewust of onbewust, wat meer op de achtergrond kunt houden, kun je ze nooit helemaal uitzetten. Ze horen bij jou. Hoe scherper je zicht op wat jou in de kern zo bijzonder maakt, hoe beter je erop kunt vertrouwen. Stel, een van je kernkwaliteiten is doorzettingsvermogen, dan weet je dus dat je uitstekend kunt functioneren in projecten waarvoor een lange adem nodig is. En je weet ook dat je je ergens in kunt vastbijten.
Zoals er geen licht kan zijn zonder donker, zo heeft ook iedere kernkwaliteit een zon- en een schaduwkant. Wil je je kernkwaliteiten zo effectief mogelijk inzetten, dan is het belangrijk dat je je ook bewust wordt van je valkuilen, uitdagingen en allergieën. Zo leer je jezelf beter kennen. Dat is belangrijk, investeren in je persoonlijke kracht en uitstraling begint bij weten wie je bent, wat je kunt én nog niet kunt.
Je valkuilen, uitdagingen en allergieën zijn onlosmakelijk verbonden met elkaar en met je kernkwaliteiten. Laten we die samenhang hieronder eens belichten:
Valkuilen kun je zien als de vervormingen van je kernkwaliteiten. Je trapt erin als je te ver doorschiet in datgene waar je goed in bent. In de volksmond heet dat ook wel ‘te veel van het goede’. Doorzettingsvermogen wordt dan obsessief gedrag, behulpzaamheid bemoeizucht en daadkracht drammerigheid. Je kracht verandert zo eigenlijk in een zwakte.
Naast de bijbehorende valkuil krijg je bij elke kernkwaliteit ook een bepaalde ‘uitdaging’ cadeau. Zo’n uitdaging is de positief tegenovergestelde kwaliteit van de valkuil. Bijvoorbeeld, bij de valkuil ‘drammerigheid’ (= te ver doorgeschoten daadkracht) hoort wellicht de uitdaging ‘geduld’. Je uitdaging aangaan komt in feite neer op een poging om niet in je valkuil te trappen en je kernkwaliteit te versterken.
Je kunt ook te maken krijgen met een teveel van je uitdaging. De meesten van ons zijn daar allergisch voor, zeker als we die ‘overkill’ verpersoonlijkt vinden in een ander. Zo zal de daadkrachtige persoon geneigd zijn over de rooie gaan als hij geconfronteerd wordt met de passiviteit van een ander. Hij is allergisch voor die passiviteit, omdat het te veel van zijn uitdaging (= geduld) is. Deze persoon weet zich daar geen raad mee en loopt daarmee het risico in zijn valkuil te trappen (= drammerigheid).
Je kernkwaliteiten en de uitdagingen vullen elkaar dus aan. Waar het dan om gaat, is die balans te vinden tussen wat je heel goed kunt en wat je nog kunt leren. Balanceren tussen twee extremen betekent altijd denken in termen van ‘en-en’, niet ‘of-of’. De kunst zit hem in het combineren van die twee extremen, bijvoorbeeld daadkracht en geduld. En wel zo dat je niet minder daadkrachtig wordt, omdat je bang bent dat je anders in je valkuil trapt en drammerig wordt. Nee, wat je wilt bereiken is ‘geduldige daadkracht’. Maar hoe bereik je deze uitgebalanceerde staat van zijn?
Je zou misschien denken dat het dan logisch is om je uitdaging zo veilig mogelijk aan te gaan. Je allergie te mijden dus. Wil je je kernkwaliteit echter versterken, dan is het juist raadzaam om je allergie actief op te zoeken en je uitdaging te ‘oefenen’. Dat kan met behulp van je verbeeldingskracht.
Waar het in deze oefening feitelijk om gaat, is om je oordeel te herzien. Je voert je allergie eerst zo hoog mogelijk op en vervolgens hergebruik je al die negatieve energie op een positieve manier. Naarmate je deze visualisatieoefening vaker doet, zul je merken dat het je steeds beter lukt om een balans te vinden tussen je uitdaging en je kernkwaliteit.
Kun je die balans op een gegeven moment krachtig genoeg visualiseren? Ja, dan is het misschien tijd om ‘Dennis’ eens in het echt op te zoeken…
Wil je na het lezen van dit artikel meer halen uit je kernkwaliteiten, dan zijn de trainingen Persoonlijke Kracht en Uitstraling of Persoonlijke Kracht en Beïnvloeding iets voor jou. Lees er meer over of schrijf je meteen in voor de training die het beste bij je past.
Op Woensdag, 10 April, 2024, 12:17
Effectief en goed leiderschap begint bij diepgaande zelfkennis. Wie ben je en waar ben je goed in? Een antwoord vinden op deze en soortgelijke vragen kan heel uitdagend zijn. De Birkman-methode kan jou helpen om effectief zelfinzicht te vergaren en dit om te buigen naar concrete ontwikkelpunten. De methode wordt al jarenlang toegepast in onze trainingen en Strategisch Leiderschapsprogramma’s. Maar waarom? Marcel van der Loo, directeur van Birkman Nederland, vertelt welke meerwaarde de Birkman-methode biedt en hoe je jezelf verder kunt ontwikkelen met de inzichten uit deze methode.