Zo kom je van je presentatieangst af

Wat nu als ik niet uit mijn woorden kom? Als ze maar niet zien dat mijn handen trillen. En o nee, hebben ze mij meteen na die fantastische spreker gezet … Of je het nu voor het eerste of honderdste keer doet, een presentatie houden blijft spannend. Hoog tijd dus om even stil te staan bij hoe je van presentatieangst afkomt. Drie praktische tips.

1 Voorbereiding is key

Voorbereiding maakt je presentatie zeker niet perfect, maar wel routineus. En precies dat heb je nodig. Want, het klinkt misschien gek, de weg naar een spontane manier van presenteren, begint bij het hebben van routine. Hoe vaker je iets doet, hoe zekerder je daar uiteindelijk staat. Oefenen, oefenen, oefenen dus. Maar hoe oefen je goed?

Veel sprekers ‘denken’ zich door hun presentatie heen. Denken heeft echter niets te maken met daadwerkelijk doen. Oké, door je tekst keer op keer te lezen, ken je ‘m op den duur wel uit je hoofd, maar met presenteren heeft dat weinig te maken. Veel belangrijker is het om te oefenen met je intonatie, je timing en hoe je in de ruimte staat of zit. Dat betekent dat je niet moet denken, maar doen. Train as you fight.

Zie je presentatie als een interactie met het publiek en oefen hardop. Wat helpt, is om jezelf op te nemen, bijvoorbeeld via de webcam van je laptop. Zo kun je je presentatie meteen terugzien. Naar jezelf kijken is natuurlijk wel even een dingetje, maar de enige vraag die je jezelf moet stellen is: wil ik naar deze presentatie blijven kijken? Als het antwoord daarop nee is, ga dan na wat je moet veranderen om dat wel voor elkaar te krijgen.

2 Bepaal je eigen stijl

Ga je over het podium lopen, al dan niet met een microfoon in de hand, of blijf je achter de spreekstoel staan? Gebruik je persoonlijke anekdotes, of houd je het algemeen? En hoe zit het met humor? Hoeveel grapjes kun je je tijdens je presentatie permitteren? Tja, op zulke vragen is niet echt een antwoord te geven. Hoe jij daar uiteindelijk staat, is namelijk aan jou.

Afhankelijk van jouw persoonlijkheid en hoe je op anderen overkomt, kun je kiezen voor een bepaalde stijl van presenteren. Daarbij geldt eigenlijk maar één regel: blijf trouw aan jezelf. Ter inspiratie kun je best naar andere sprekers kijken, maar neem niet zomaar de presentatiestijl van een ander over. Dat gaat namelijk ten koste van je authenticiteit en dat merkt je publiek meteen. Gevolg: je komt dan meteen minder geloofwaardig over.

Investeer in het onderzoeken van je eigen stijl. Dat is vaak een heel intuïtief proces: hoe reageren je vrienden en collega’s op jou als je aan het woord bent in een ‘normale situatie, bijvoorbeeld in het café of tijdens een werkoverleg? Wat ‘werkt’ in jouw manier van communiceren, wat niet? En vooral: waar voel jij je goed bij? Probeer je presentatiestijl zo dicht mogelijk bij die normale situatie te houden. Zo blijf je namelijk dicht bij jezelf.

3 Zoek verbinding met je publiek

Een presentatie is geen monoloog, maar een dialoog. Het gaat er dus niet om in zo kort mogelijke tijd zo veel mogelijk informatie uit te storten over je publiek, maar om het effectief overbrengen van een kernboodschap. Hiervoor is het belangrijk dat je verbinding maakt met de mensen voor die die boodschap bedoeld is.

Neem dan ook de tijd voor die mensen. Probeer echt (oog)contact met ze te maken, stem je woordkeuze af op de situatie (dus nee, liever niet ieder woord van tevoren uitschrijven) en houd er rekening mee dat je publiek ook tijd nodig heeft om alle informatie te verwerken. Voor jou op het podium lijkt elke seconde langer te duren, maar voor de mensen die naar je luisteren is zo nu en dan even een stilte juist heel fijn.

Doe ook iets met reacties van je publiek. Stelt iemand bijvoorbeeld een vraag? Neem dan de tijd om die te beantwoorden. Zo ervaren mensen je toespraak als een gesprek en voelen zij zich serieus genomen. Voel je weerstand vanuit de zaal? Bedenk dan dat mensen er zelden op uit zijn om je onderuit te halen. Meestal zit er achter die weestand een wens of behoefte. Vraag daar dan gewoon naar. Je zult zien: je presentatie gaat er alleen maar meer van leven.

Meer halen uit je presentatievaardigheden?

Dat kan met onze training Overtuigend en Inspirerend Presenteren. Bekijk de training en schrijf je meteen in. Zo haal je eruit wat erin zit.