Diversiteit en inclusie: waarom je er echt niet meer omheen kunt

Bij Boertien Vergouwen Overduin weten we het allang: bedrijven met een diverse en inclusieve werkvloer zijn innovatiever en hebben betere overlevingskansen. Toch zien we nog regelmatig dat bedrijven diversiteit en inclusie nog meer kunnen omarmen. Tijd om dit eens te onderzoeken en het verschil tussen beide toe te lichten.

Met dank aan Sang-Ah Yoo

Laten we starten met de cijfers. Die liegen er niet om. Uit onderzoek van de Boston Consulting Group blijkt dat bedrijven met een divers managementteam een negen procent hoger bedrijfsresultaat behalen dan die met een onder gemiddeld divers managementteam.

Volgens McKinsey & Company is het zelfs zeer waarschijnlijk dat bedrijven met een diverse werkvloer 35 procent beter presteren dan vergelijkbare bedrijven in de sector. Inclusieve bedrijven maken 1,7 procent meer kans om innovatieleider te zijn in hun markt. En bedrijven met een divers personeelsbestand maken 70 procent meer kans om een nieuwe markt te veroveren.

Het menselijk aspect

Dat diversiteit en inclusie het goed doen op de markt is fijn, maar het is natuurlijk vooral belangrijk voor het menselijke aspect. Herkenning, aansluiting vinden en jezelf mogen én kunnen zijn. Overal belangrijk, maar juist op de werkvloer voor personeel en klant.

Zo maakte de Nederlandse overheid een rapport met best practices van bedrijven en organisaties met een actief diversiteitsbeleid. Bij een gesprek over de meerwaarde van diversiteit op de werkvloer, beschrijft een teammanager bij een Rotterdamse woningcorporatie hoe een kandidaat-bewoner treuzelt bij een aanbieding. Wat blijkt? De bewoner spreekt nauwelijks Nederlands. Gelukkig spreekt een van de medewerkers de taal van de bewoner vloeiend en kan alles duidelijk worden uitgelegd. ‘Bewoner blij, wij blij. Het is zó belangrijk om in de opbouw van het personeelsbestand een goede aansluiting te vinden met je klanten.’

Ook ABN AMRO ziet hier de voordelen van. Volgens hen draagt een divers personeelsbestand bij aan een gematigd risicoprofiel: ‘De kans dat zaken misgaan wordt kleiner dankzij een meer genuanceerde besluitvorming en verschillende perspectieven. Tunnelvisie wordt zo voorkomen.’

Groupthink

Volgens Anja Goedkoop en Anne-Fleur Smits-van Oostrom, beiden programmamanager Learning & Development bij trainingsbureau Boertien Vergouwen Overduin, ligt de meerwaarde van een diverse en inclusieve werkvloer met name in de creativiteit en innovatie die het op gang brengt.

‘In de psychologie bestaat de term groupthink, waarbij in groepen gelijkgestemden steeds maar weer naar eenzelfde uitkomst en mening wordt toegewerkt’, zegt Smits. ‘In een team waar het nét wringt, waar ruimte is voor verschillende perspectieven en kritische meningen, kom je tot creatievere ideeën, uitkomsten en oplossingen. Dat wil je als bedrijf stimuleren.’

Verschil diversiteit en inclusie

Veel organisaties realiseren zich wel dat ze gebaat zijn bij meer diversiteit, maar dat goed doorvoeren in de praktijk, is een tweede. ‘Binnen veel organisaties wordt vooral gestuurd op diversiteit. Dan houd je als bedrijf keurig lijstjes bij hoeveel vrouwen er in het personeelsbestand zitten, hoeveel ouderen en hoeveel mensen met een migratieachtergrond. Maar als je niet werkt aan inclusie, zijn die mensen zo weer weg. Diversiteit zonder inclusiviteit: dat werkt niet’, aldus Goedkoop.

Vaak worden die twee begrippen in één adem genoemd, terwijl ze niet hetzelfde zijn. ‘Diversiteit draait om álle verschillen tussen mensen. Of het nou gaat om etniciteit, leeftijd, gender, geaardheid, de regio waarin je woont. Je kunt in het autistisch spectrum zitten, ADHD hebben, extravert zijn of georganiseerd. Heel breed, waarbij we willen voorkomen dat we mensen te veel in hokjes stoppen’, aldus Goedkoop.

Smits: ‘Diversiteit is belangrijk, maar het is belangrijker dat al die verschillende mensen ook mee mogen doen en een rol krijgen. Diversiteit betekent dat je bent uitgenodigd op een feest. Inclusie is dat je mee mag dansen en de muziek mede bepaalt.’

Inclusie beïnvloedt het werkgeluk van je mensen. ‘Als medewerkers zich op hun plek voelen in een organisatie, als ze zich gehoord en gezien voelen, dan zijn ze minder geneigd te zoeken naar een andere baan’, zegt Goedkoop. ‘Inclusie heeft te maken met duurzame inzetbaarheid, met het binden van personeel. Kijk naar die organisaties waar mensen met een migratieachtergrond wel actief worden geworven, maar die zich zo níet thuis voelen binnen de organisatie dat ze weggaan.’

Bewustzijn

Het lijkt zo logisch, maar waarom is het voor bedrijven dan toch lastig om ook inclusief te zijn? ‘Tja… We hebben het liefst mensen om ons heen die op ons lijken, die niet te veel van onszelf afwijken. Dat vinden we het meest relaxt’, aldus Goedkoop. De eerste stap naar inclusie is bewustzijn hierover. ‘Daarnaast hebben we als mens onbewust of bewust vooroordelen over anderen. Pas als je dat accepteert, kun je kijken naar de volgende stappen. Hoe je nieuwsgierig kunt blijven naar mensen met een afwijkende visie. En hoe je ervoor zorgt dat die mee mogen doen binnen jouw organisatie.’

Een veilige werkvloer creëren is daarbij key. ‘Medewerkers moeten zich veilig voelen om zich uit te spreken, hun mening te uiten, hoe afwijkend die ook is’, aldus Smits. ‘Spreek dat als manager ook duidelijk uit.’ Managers en rolmodellen met een diverse achtergrond zijn daarin belangrijk.

Inclusie in communicatie

Inclusie vind je ook terug in je communicatie, in de juiste toon. Smits: ‘Wees bijvoorbeeld inclusief in je vacatureteksten. Wanneer je spreekt in termen als ‘je bent een doorzetter, je bent resultaatgericht’, dan trek je meestal mannen aan. Als je het hebt over vaardigheden, dan voelen vrouwen zich meer aangesproken. Kleine dingen die een grote invloed hebben.’

Zelf aan de slag

Wil jij diversiteit en inclusie op de werkvloer meer omarmen en kun je hierbij wat hulp gebruiken? Kijk dan eens naar een van onze trainingen hierover, zoals Diversiteit en Inclusie voor Leidinggevenden of de Masterclass Diversiteit en Inclusieve Organisatie. Onze trainers helpen je graag om een diverse en inclusieve omgeving te creëren!